Kính thiên văn – Cấu tạo và ứng dụng của kính thiên văn
Kính thiên văn – một cửa sổ rộng mở ra về vũ trụ, là công cụ không thể thiếu trong việc khám phá những bí ẩn của không gian bao la. Từ những nhà thiên văn học chuyên nghiệp đến những người yêu thích vũ trụ, kính thiên văn đã đóng vai trò quan trọng trong việc quan sát và nghiên cứu về các hiện tượng thiên văn.
Kính thiên văn là gì?
Kính thiên văn là một thiết bị quan sát được sử dụng trong nghiên cứu và quan sát các hiện tượng vũ trụ như sao, hành tinh, mặt trời, mặt trăng và các thiên thể khác. Có nhiều loại kính thiên văn khác nhau, từ những chiếc kính thiên văn cá nhân đơn giản đến các thiết bị chuyên nghiệp có khả năng quan sát sâu và chi tiết hơn.
Kính thiên văn có thể được sử dụng để nghiên cứu về cấu trúc và đặc điểm của các hành tinh, ngôi sao, thiên thể và hệ thiên hà. Chúng cung cấp thông tin quan trọng để hiểu sâu hơn về vũ trụ và các hiện tượng thiên văn.
Các ứng dụng của kính thiên văn cũng bao gồm việc quan sát các hiện tượng thiên văn như các hiện tượng thiên thạch, bão mặt trời, hoặc cảnh vật như cảnh mặt trăng trong đêm. Ngoài ra, kính thiên văn cũng được sử dụng cho mục đích giáo dục và giải trí, giúp mọi người hiểu biết và khám phá vẻ đẹp của vũ trụ.
Cấu tạo
Gồm hai thành phần chính:
Vật kính L1: Thường là một thấu kính hội tụ có tiêu cự cực lớn, đôi khi có thể lên đến hàng chục mét.
Thị kính L2: Được sử dụng làm kính lúp để quan sát hình ảnh được tạo ra bởi vật kính.
Sự tảo ảnh bởi kính thiên văn
– Vật kính tạo ra ảnh thật của vật (tại vô cực) tại tiêu điểm ảnh. Thị kính hỗ trợ mắt quan sát ảnh này.
– Ảnh của thiên thể được tạo bởi kính thiên văn là ảnh ảo, nằm ở phía đối diện với vật, và có góc nhìn lớn hơn nhiều so với góc nhìn trực tiếp vào vật.
– Khi sử dụng kính thiên văn, mắt của người quan sát được đặt gần thị kính. Cần điều chỉnh kính sao cho ảnh cuối cùng nằm trong phạm vi nhìn rõ của mắt.
– Để có thể quan sát trong thời gian dài mà không gây mỏi mắt, ta điều chỉnh sao cho ảnh cuối cùng nằm ở vô cực: ngắm chừng ở vô cực (nếu mắt không có vấn đề).
Số bội giác của kính thiên văn
Xét trường hợp ngắm chừng ở vô cực:
– Số bội giác của kính thiên văn trong điều kiện này không phụ thuộc vào vị trí đặt mắt sau thị kính.
Bài tập ứng dụng
Câu 1. Kính thiên văn khúc xạ bao gồm hai thấu kính hội tụ:
- Vật kính có tiêu cực nhỏ, thị kính có tiêu cự lớn, và khoảng cách giữa chúng là cố định.
- Vật kính có tiêu cực nhỏ, thị kính có tiêu cự lớn, và khoảng cách giữa chúng có thể thay đổi.
- Vật kính có tiêu cự lớn, thị kính có tiêu cự nhỏ, và khoảng cách giữa chúng có thể thay đổi.
- Vật kính và thị kính có tiêu cự bằng nhau, và khoảng cách giữa chúng là cố định.
Đáp án: C
Câu 2: Công thức số bội giác của kính thiên văn khúc xạ trong trường hợp ngắm ở chừng vô cực là:
Đáp án: 
Câu 3. Kính thiên văn khúc xạ tiêu cự vật kính f1 và tiêu cự thị kính f2. Khoảng cách giữa vật kính và thị kính của kính thiên văn ngắm chừng ở vô cực có biểu thức nào?
Đáp án: f1+f2
Câu 4. Vật kính của kính thiên văn khúc xạ có đặc điểm:
- có tiêu cự nhỏ.
- là thấu kính phân kì.
- là thấu kính hội tụ có tiêu cự nhỏ.
- là thấu kính hội tụ có tiêu cự lớn.
Đáp án: D
Câu 5. Chọn Trả lời đúng về cỡ độ lớn của tiêu cự và độ tụ của vật kính, thị kính đối với kính hiển vi và kính thiên văn nêu trong bảng dưới đây:
Đáp án: B
Câu 6: Khi một người có mắt không bị tật quan sát kính thiên văn (tiêu cực vật kính f1 và tiêu cự thị kính f2) ở trạng thái không điều tiết thì có thể kết luận gì về độ dài l của kính và số bội giác 
?
Đáp án: 
